Umokravanje kod dece, tj. enureza predstavlja poremećaj u kontroli bešike koji se manifestuje nevoljnim mokrenjem. Iako se može dešavati u bilo koje doba dana, češća je noću, pa se naziva i enuresis nocturna (noćno mokrenje).
Uspostavljanje kontrole mokrenja je razvojni proces. Obično deca između 2. i 3. godine života “ostavljaju” pelene i počinju da kontrolišu potrebu za mokrenjem. Nije redak slučaj da se do 5. godine dešavaju povremena umokravanja noću, te se do tada pojava ne smatra poremećajem. Međutim, ako se nastavi i nakon tog perioda onda je reč o enurezi.
Umokravanje kod dece, baš kao i temper tantrum, jedan je od najčešćih problema kod mališana. Pri čemu je 3 puta češće kod dečaka nego kod devojčica.
Statistički podaci pokazuju da svako peto dete starosti od 5 godina ima enurezu. Sreće kod 10 odsto dece uzrasta od 7 godina, a samo 2 odsto njih nastaviće da se umokrava noću i u tinejdžerskim godinama.
S obzirom da se broj smanjuje odrastanjem, umokravanje kod dece se vezuje za sazrevanje centralnog nervnog sistema.
Primarna i sekundarna enureza
Umokravanje kod dece može biti primarno i sekundarno.
Primarno podrazumeva da umokravanje nikada nije prestajalo. Odnosno, nije postojao period duži od 6 meseci da se dete nije najmanje 2 puta nedeljno umokrilo noću.
Za razliku od primarne, sekundarna enureza se javlja nakon više od pola godine bez umokravanja. Noćni problem često prati i vlaženje veša tokom dana.
Zašto se javlja umokravanje kod dece?
Razlozi za nastanak enureze su brojni. U malom broju slučajeva je posledica urođenog ili stečenog oštećenja ili oboljenja koji utiču na nervne strukture odgovorne za pravilno funkcionisanje mokraćne bešike. Tu, pre svega, spadaju oštećenja donjeg dela kičmene moždine, urođene malformacije genitourinarnog trakta, infekcija urinarnog trakta, šećerna bolest.
Genetika igra važnu ulogu. Istraživanja su pokazala da je 75 odsto veća verovatnoća da će se javiti ukoliko su oba roditelja imala u detinjstvu isti problem. Ukoliko samo jedan od roditelja pati od enureze šanse da se javi kod deteta iznose 25 odsto.
Pored organskih i bioloških uzroka umokravanje kod dece mogu da izazovu i funkcionalni faktori. Mališani sa ovim problemom imaju dubog, čvrst san. Zbog toga teže reaguju na nadražaj pune bešike, te često se ne probude za odlazak do toaleta.
Povećano stvaranje mokraće i mali kapacitet bešike, takođe, se svrstavaju u moguće izazivače. Čak i zatvor može da izazove umokravanje kod dece. Razlog tome jeste blizina bešike i debelog creva, pa neredovno pražnje creva stvara pritisak na bešiku.
Enureza se može javiti i dejstvom psiholoških uzroka. Naime, strukura ličnosti deteta, odnosi u porodici, kao i dešavanja u neposrednoj blizini, poput preseljenja i rođenja drugog deteta, neretko su pokretači problema. Naročito su tome sklona deca koja su pod velikim stresom ili imaju poremećaj pažnje (ADHD sindrom).
Umokravanje kod dece je izlečivo!
Bez obzira što je vreme za započinjanje terapije individualno, procenjuje se da je najbolje krenuti pre polaska u školu.
Izbor terapije zavisi od uzroka koji su doveli do umokravanja. Lekovi se prepisuju kod stvaranja velike količine mokraće tokom noći. Ukoliko je problem smanjen kapacitet mokraćne bešike primenjuje se tzv. enureza alarm. Senzor alarma je prikačen za donji veš i aktivira se sa prvim kapima mokraće. Na taj način dete može da kontroliše mokrenje do toaleta.
Nažalost, enureza se neretko posmatra kao lenjost, pa roditelji umesto njenog rešavanja i podrške, kažnjavaju mališana. Ovakav pristup se odražava na celokupnu ličnost deteta. Zbog čega su stid i manjak samoupozdanja česti pratioci problema.
Da bi se otklonili psihološki uzroci, kao i negativni efekti umokravanja potražite pomoć u psihijatrijskoj ordinaciji Niš, Psiho centru MM. Naš tim čine psihijatri, psiholozi i psihoterapeuti specijazilovani za rad sa decom i razvojne probleme.
